Thông số máy bơm nước: Lưu lượng, công suất, cột áp [CHI TIẾT]

Các thông số máy bơm nước như Lưu lượng, Công suất, Lưu Lượng và Hiệu suất có ý nghĩa gì, cách tính ra sao? Cách đọc các thông số kỹ thuật này trên máy như thế nào? Cùng Union tìm hiểu chi tiết trong nội dung dưới đây nhé!

Thông số máy bơm nước có ý nghĩa gì?

Khi lựa chọn máy bơm nước như máy bơm bể bơi, người tiêu dùng không chỉ quan tâm tới thương hiệu, chất liệu sản phẩm mà còn nên biết cách đọc thông số máy bơm nước. Thông số của máy bơm nước có ý nghĩa quan trọng:

• Giúp khách hàng dễ dàng lựa chọn phù hợp với nhu cầu sử dụng riêng
• Dễ dàng kiểm soát trong quá trình vận hành và sử dụng thiết bị (nguồn điện sử dụng, công suất,…)
• Đảm bảo phù hợp với toàn bộ hệ thống vận hành gồm đường ống, bộ lọc,…

Một số thông số quan trọng của máy bơm

Để lựa chọn được máy bơm phù hợp, người mua cần hiểu rõ về các thông số cụ thể về ý nghĩa và cách tính chi tiết. Nếu chọn sai sẽ dẫn tới lãng phí tiền bạc và nhanh hỏng hóc. Theo dõi thông tin chi tiết dưới đây!

1. Lưu lượng máy bơm nước (Q)

Lưu lượng nước là yếu tố quan trọng đầu tiên khi lựa chọn máy bơm. Lưu lượng nước hiểu đơn giản chính là lượng nước mà máy bơm có thể bơm đi trong một khoảng thời gian nhất định.

a. Ý nghĩa

• Lưu lượng của máy bơm biểu thị khả năng máy bơm nước để làm đầy bể trong thời gian nhất định. Với các hệ thống sản xuất công nghiệp, nông nghiệp thì đây là thông số quan trọng, có tác động đến thời gian thiết bị cần vận hành để làm đầy một bồn chứa nước nào đó.
• Lưu lượng nước tỉ lệ nghịch với cột áp, cột áp cao thì lưu lượng thấp và ngược lại. Do đó khi tính toán lưu lượng của máy bơm, cần quan tâm song song với thông số cột áp của máy bơm

b. Cách tính lưu lượng máy bơm

• Lưu lượng nước được tính một cách tương đối vì chúng phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau…
• Lưu lượng ghi trên máy bơm được lấy thông số tối đa Qmax – đây là lưu lượng nước tối đa máy bơm sẽ đạt được khi ở điều kiện lý tưởng. Cách tính thông số này khá đơn giản vào phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng riêng.

⇒ Ví dụ: Nếu cần bơm nước trong một bể bơi có thể tích 5m3 trong 1 giờ thì người tiêu dùng cần lựa chọn máy bơm có Qmax = 5m3/h. Đây là thông số lý tưởng nhất

Bên cạnh đơn vị m3/h, người ta cũng sử dụng các đơn vị khác như l/p; m3/p; với cách quy đổi đơn giản như sau:

• 1 l/p = 0.06 m3/h
• 1 l/p = 0.001 m3/p
• 1 l/s = 3.6 m3/h
• 1 l/s = 0.06 m3/p

Lưu lượng nước tỉ lệ nghịch với cột áp

2. Công suất máy bơm nước (P)

Một thông số mà khi mua hàng mà quý vị không thể bỏ qua chính là công suất máy. Dưới đây là ý nghĩa và cách tính đại lượng này.

a. Ý nghĩa

• Công suất của máy bơm chính là mức tiêu thụ điện năng, có đơn vị là W, KW hoặc HP. Khi đó: 1HP = 740W = 0.74kW.
• Máy bơm có công suất cao thì lưu lượng nước càng lớn.

Công suất của máy bơm được chia thành 2 loại:

• Công suất hữu ích: lượng điện năng tiêu thụ giúp tạo ra áp lực cho chất lỏng
• Công suất trên trục máy bơm: Là phần công suất bù cho các năng lượng bị mất đi do ma sát ở trục bơm, biểu thị với hệ số hữu ích.

⇒ Công suất là yếu tố ảnh hưởng đến độ mạnh yếu của máy bơm khi sử dụng. Tùy vào nhu cầu sử dụng lớn hay nhỏ mà lựa chọn máy có công suất phù hợp nhất.

b. Cách tính công suất máy bơm

Công suất máy bơm được tính dựa trên cột cáp và lưu lượng theo công thức cụ thể như sau:

P= (Q*H*D)/(102*N)

Trong đó:

• P: Công suất máy bơm (kW)
• Q: Lưu lượng nước (m3/s)
• H: Cột áp (m)
• D: Tỷ trọng nước 1000 (kg/m3)
• N: Hiệu suất máy bơm (trong khoảng từ 0.8-0.9)

Ví dụ: Máy bơm có lưu lượng nước 30m3/h, cột áp 20m thì có công suất bằng: P = (30/3600*20*1000)/(102*0.8) = 2.04 kW

3. Cột áp máy bơm nước (H)

Cột áp máy bơm là gì? Đây là đại lượng quan trọng cần quan tâm khi lựa chọn mua máy bơm. Sau đây là ý nghĩa và cách tính cột áp chuẩn nhất.

a. Ý nghĩa

• Cột áp hay chiều cao áp lực là thông số chỉ khả năng đẩy cao/xa của dòng nước.
• Cột áp được tính từ mặt nước tính đến cánh máy bơm và thêm phần độ cao/xa mà máy có thể đẩy được.
• Thông thường, cột áp được ghi trên bảng thông số của máy bơm là Hmax, trong thực tế thiết bị chỉ có thể đạt được khoảng 70% Hmax.

Hiểu theo cách đơn giản, cột áp máy bơm chính là chiều cao máy bơm có thể đẩy nước với một giá trị cụ thể tùy theo thiết kế riêng của mỗi sản phẩm. Cột áp máy bơm phụ thuộc vào cấu tạo và công suất máy, được tính theo đơn vị mét hoặc feet.

Bên cạnh đó, cột áp có thể hiểu là khả năng gia tăng năng lượng cho một đơn vị trọng lượng chất lỏng từ khi chúng được đi ra bên ngoài máy bơm. Vì vậy, cột áp máy bơm lớn tương ứng với thiết bị có công suất cao.

Chiều cao cột áp máy bơm chính là giá trị cột áp (tính bằng mét hoặc feet). Trong thông số kỹ thuật của nhà sản xuất, chiều cao cột áp được ghi chú với các kí hiệu riêng. Cụ thể:

• NPSH: Chiều cao cột áp được thiết kế dư ra so với nhu cầu
• NPSHa: Chiều cao cột áp thực tế của máy bơm nước với áp suất thủy tĩnh, áp suất bề mặt và áp suất bay hơi
• NPSHr: Chiều cao cột áp ít nhất khi cột áp giảm toàn phần xuống 3% do các tác nhân như bọt khí hay áp suất hút thấp.

b. Cách tính cột áp máy bơm

Khi lựa chọn máy bơm, cần tính toán cột áp để lắp đặt sao cho phù hợp.  Để tính cột áp máy bơm, ta có công thức cụ thể như sau:

H= H1 + H2 + H3

Trong đó:

• H: Cột áp máy bơm
• H1: Tổng của cột áp cao nhất (Áp lực nước theo độ cao từ vị trí đặt bơm xa nhất với 5 mét ngang = 1 mét cao)
• H2: Cột áp nước được phun ở đầu ra
• H3: Tổn thất áp suất do co rút, ma sát đường ống,…
• Với H3 = Ha + Hb = A x L x Q2 + 10%*Ha
• Trong đó: Q là lưu lượng nước qua ống (l/s); L là chiều dài đoạn ống (m); A là sức cản ma sát từ ống

Ví dụ: Người ta đặt máy bơm đến nơi cần bơm ở độ cao 60m, ống đi ngang 20m, lưu lượng 100 m3/h hay 27,78 l/s. Trong đó sử dụng đường ống DN150 nên sức cản ma sát lấy theo tiêu chuẩn Việt Nam A = 0,00003395

Vậy ta có:

• H1= 60 + 4 = 64m cao
• H2 = 5m phun theo độ cao
• H3 = A x L x Q2 + 10%*Ha = 0,00003395x (60 + 20) x 27,78 + 10%*Ha = 0,8m

⇒ H = 64 + 5 + 0.8 = 69,8 (m)

Sau khi tính toán được chiều cao cột áp, bạn tra với đồ thị bơm để lựa chọn máy phù hợp nhất nhé!

Cột áp của máy bơm nước

4. Hiệu suất máy bơm

Hiệu suất bơm là thông số đo lường hiệu quả của máy bơm trong thực tế. Thường được biểu thị bằng đường cong thể hiện hiệu quả máy trong từng điều kiện hoạt động khác nhau.

a. Ý nghĩa

Đường cong hiệu suất của máy bơm chính là đại lượng thể hiện khả năng sử dụng năng lượng hữu ích nhất truyền đến các động cơ để tạo thành động năng giúp chuyển động chất lỏng.

b. Cách tính

Công thức tính hiệu suất động cơ máy bơm như sau:

Hiệu suất = A/Q

Trong đó:

• A: Công động cơ thực hiện được (J)
• Q: Nhiệt lượng tỏa ra (J)

Cách chọn máy bơm phù hợp với nhu cầu

Lựa chọn máy bơm phù hợp với nhu cầu sử dụng là yếu tố quan trọng giúp tiết kiệm chi phí. Nếu sử dụng công suất quá nhỏ sẽ không đáp ứng tốt yêu cầu về sử dụng, mất nhiều  thời gian. Dưới đây là cách máy bơm phù hợp, tham khảo ngay!

1. Lựa chọn điện áp máy bơm

Tùy theo nhu cầu sử dụng mà dùng máy bơm có điện áp sử dụng, cụ thể:

• Máy sử dụng điện áp 220V – Sử dụng trong gia đình
• Máy bơm sử dụng điện áp 330V – Sử dụng trong công nghiệp
• Nếu nguồn điện 230V cần chọn máy có điện áp 380V

2. Lựa chọn cột áp và lưu lượng

• Tính toán chiều cao vị trí lắp đặt máy để lựa chọn cột áp phù hợp
• Lưu lượng nước máy cần phù hợp với thể tích nước trong bể

3. Chọn đầu kết nối ra – vào máy bơm

• Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến lưu lượng và cột áp máy bơm.
• Lựa chọn đường ống phù hợp với cỡ nòng của máy bơm tránh áp lực nước quá cao hoặc quá thấp

Cách chọn máy bơm phù hợp với nhu cầu

Tóm lại, trên đây là toàn bộ giải đáp về thông số máy bơm nước. Khi mua máy bơm, người dùng cần xem xét các yếu tố về công suất, lưu lượng, điện áp, cột áp, hiệu suất để lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng nhất! Với kinh nghiệm hơn 10 năm cung cấp các loại máy bơm hồ bơi tại thị trường Việt Nam, chúng tôi tin những kiến thức ở trên đã giúp ích được nhiều cho quý vị. Hãy tiếp tục theo dõi Union trong các bài viết tiếp theo để nhận được thông tin hữu ích.

Đọc thêm bài viết khác:

• Công thức tính lưu lượng nước chảy qua ống tròn chuẩn xác